Mimo niskiego zaufania do instytucji publicznych w kontekście dbania o dane użytkowników, Polacy używają prymitywnie słabych haseł i nie dbają o swoją prywatność w sieci. Jakie są przyczyny nieodpowiedzialnego zachowania internautów?
W przeprowadzony w Polsce przez Mediacom na zlecenie Surfshark badaniu dotyczącym zagrożeń w sieci pytano o instytucje takie jak polski rząd, Unię Europejską (UE), prywatne firmy i dostawców usług internetowych.
Najważniejsze wnioski z badania:
- Pomimo niskiego zaufania do instytucji w kwestii ochrony prywatności:
- polscy internauci nadal używają słabych haseł,
- 24% polskich użytkowników sieci nie potrafi wskazać silnego hasła,
- większość osób, które zadeklarowały, że wiedzą, czym jest phishing, nie potrafiła podać przykładu takiej wiadomości e-mail,
- 71% polskich internautów zabezpiecza swoje urządzenia programem antywirusowym, ale tylko 13% używa VPN do ochrony swoich danych.
- Młodsze osoby przywiązują większą wagę do swoich danych osobowych niż do bezpieczeństwa swoich urządzeń.
- Z kolei starszym osobom bardziej zależy na ochronie swoich urządzeń niż na zabezpieczeniu swoich danych osobowych.
Niedawne skandale w Polsce sprawiły, że Polacy są sceptycznie nastawieni do instytucji
Awersja Polaków do instytucji nie jest bezpodstawna. Niedawne afery dotyczące prywatności sprawiły, że wiele osób zaczęło kwestionować swoje bezpieczeństwo w sieci.
Warto wspomnieć o dwóch wydarzeniach. Pierwszy skandal wybuchł w kwietniu 2020 roku, gdy Poczta Polska zażądała dostępu do danych wyborców podczas wyborów prezydenckich.
O jakie dane chodziło?
- PESEL,
- kod pocztowy,
- miasto,
- dzielnica,
- ulica,
- numer domu,
- numer mieszkania,
- imię,
- drugie imię,
- nazwisko,
- województwo,
- gmina.
Druga afera wydarzyła się rok później, gdy wyciekły dane ponad 22 000 funkcjonariuszy publicznych, które były zebrane w niezabezpieczonym pliku Excel. Za wyciek odpowiedzialny był pracownik Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Wśród upublicznionych informacji znalazły się imiona i nazwiska, adresy e-mail oraz adresy miejsc zatrudnienia, numery telefonów oraz numery PESEL.
Takie dane to dla cyberprzestępców świetna okazja do lepszego projektowania ataków typu phishing, co dla firm i instytucji rządowych może oznaczać ogromne straty finansowe oraz utratę reputacji.
W ostatnich dniach dowiadujemy się coraz więcej o skali włamań na skrzynki pocztowe ważnych osób, co dla pewnej grupy Polaków było też sygnałem do weryfikacji własnego bezpieczeństwa online. Jednak nie dla większości.
Polacy nie ufają instytucjom, ale nie podejmują zbyt wielu działań, żeby chronić swoją prywatność
Jak informują eksperci Surfshark, brak zaufania do instytucji mógłby sugerować, że ludzie sami dbają o swoją prywatność. Niestety tak nie jest. Badanie wykazało, że polscy użytkownicy internetu zazwyczaj nie podejmują żadnych dodatkowych działań, by chronić swoje dane.
Słabe hasła
Według bazy danych Surfshark Alert 10 najczęściej używanych haseł w Polsce to hasła bardzo słabe:
- 123456
- 123456789
- qwerty
- 12345
- Groupad2013
- 1234
- hasło
- Bajaonel12
- 111111
- 12345678
Badanie pokazało również, że co czwarty (24%) polski internauta nie potrafi wskazać silnego hasła. Jest to bardzo niepokojące, ponieważ słabe hasła są przyczyną wielu cyberprzestępstw, takich jak wycieki danych czy kradzież środków finansowych.
„Jednocześnie prawie dwie trzecie respondentów uważa, że używa silnych haseł na swoich kontach. Oznacza to, że Polacy nie wiedzą, jak stworzyć silne hasło” – podkreślają eksperci Surfshark.
Prywatność w sieci – niepokojące nawyki Polaków
Na wykresie można też zobaczyć, że wprawdzie większość polskich użytkowników sieci zabezpiecza swoje urządzenia programem antywirusowym (71%), ale tylko 13% używa do ochrony swoich danych w sieci narzędzi zapewniających prywatność, takich jak VPN. 70% respondentów przyznało także, że zna tylko jedną funkcję VPN lub nie zna żadnej.
Badanie ujawniło, że mniej niż połowa respondentów podejmuje jakiekolwiek działania w celu ochrony swoich danych. Oznacza to, że większość osób nie tylko nie ma odpowiednich nawyków związanych z prywatnością podczas surfowania po Internecie, ale także nie posiada wystarczającej wiedzy na temat bezpieczeństwa i prywatności w sieci.
Metodologia
Badanie przeprowadzono z udziałem 1 124 respondentów w wieku od 18 do 64 lat w formie ankiety internetowej (metodą CAWI). Celem badania było poznanie opinii polskich internautów z różnych grup (według miejsca zamieszkania, płci, wykształcenia, dochodów i wieku) na temat bezpieczeństwa i prywatności w sieci. Badanie przeprowadziła firma Mediacom na zlecenie Surfshark.
