Pandemia COVID-19 to potężny wstrząs dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i polskiego systemu opieki zdrowotnej. Pełna ocena jej skutków przed nami, ale jednym z nich jest już narastający dług zdrowotny. Skierowanie wszystkich zasobów systemu ochrony zdrowia na walkę z pandemią spowodowało ogromny deficyt zdrowia. Zarówno druga fala zachorowań na COVID-19, jak i trzecia spowodowały, że zderzamy się z problemem chorych, u których leczenie zostało zaniechane lub odroczone.
Eksperci Rady Przedsiębiorczości nie mają wątpliwości, że w trakcie pandemii COVID-19 dramatycznie pogorszyła się sytuacja pacjentów, szczególnie tych przewlekle chorych. Znacząco pogorszył się również dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, w tym zarówno badań profilaktycznych, jak i diagnostycznych niezbędnych do podjęcia leczenia. Spadki świadczeń zdrowotnych w systemie były ogromne, wzrost śmiertelności sięgnął ok. 100 %. Polska była jednym z krajów UE o najwyższym wzroście wskaźnika nadmiernej śmiertelności. Cichymi ofiarami pandemii są pacjenci niechorujący na COVID-19, ale za to cierpiący z powodu chorób przewlekłych, którzy nie rozpoczęli leczenia na czas. Zatem wciąż mamy do czynienia z narastającym długiem zdrowotnym będącym skutkiem obowiązujących ograniczeń i spowodowanych nimi opóźnień w diagnostyce i terapii. Zapewnienie dostępu do zwiększonego zapotrzebowania na świadczenia medyczne, do profilaktyki i wczesnej diagnostyki powinno być teraz priorytetem, oczywiście przy jednoczesnym utrzymaniu wydolności sytemu opieki zdrowotnej. To pozwoli przynajmniej w części spłacić dług zdrowotny oraz zapewnić zdrowie i produktywność społeczeństwa.
W obecnej sytuacji i trwającej wciąż pandemii COVID-19 – niezbędna jest modyfikacja systemu ochrony zdrowia z naciskiem na spłatę długu zdrowotnego i odbudowę zdrowia publicznego poprzez inwestycje w profilaktykę i wczesną diagnostykę.
Rada Przedsiębiorczości podkreśla, że konieczne są zatem następujące działania:
1) rewizja stanu dotychczas prowadzonych programów profilaktycznych i diagnostycznych oraz podjęcie działań interwencyjnych i systemowych na rzecz upowszechnienia profilaktyki, w tym profilaktyki szczepionkowej;
2) zapewnienie dodatkowych środków finansowych, aby zwiększyć wydolność systemu jak również poprawić dostęp do świadczeń profilaktycznych, w tym przygotowanie nowych projektów w deficytowych obszarach;
3) zmodyfikowanie programu profilaktycznego 40+ o konsultacje lekarskie oraz uzupełnienie o dodatkowe badania, takie jak: obowiązkowy pełny profil lipidowy; badania przesiewowe – testy HBs i anty-HCV; pogłębioną diagnostykę w obszarze onkologii i kardiologii w przypadku pacjentów z grup ryzyka. Program powinien również zostać uzupełniony o wywiad lub ankietę umożliwiającą weryfikację stanu immunizacji pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem wskazań klinicznych i ryzyka epidemiologicznego, w szczególności wynikających z wykonywanego zawodu;
4) rozszerzenia kalendarza bezpłatnych szczepień obowiązkowych i objęcie nimi również osób dorosłych szczególnie z grup ryzyka zdrowotnego i epidemiologicznego.
Rada Przedsiębiorczości apeluje o tworzenie takich rozwiązań w systemie ochrony zdrowia, które przyczynią się do odbudowy zdrowia publicznego. Zdrowie jest czynnikiem bezpośrednio powiązanym z jakością życia społecznego i gospodarczego, a wczesne inwestowanie w opiekę zdrowotną to zdrowe społeczeństwo, to pracownicy aktywnie uczestniczący w życiu zawodowym i przyczyniający się do wzrostu PKB. Konieczne są zatem pilne inwestycje w profilaktykę i wczesną diagnostykę chorób zakaźnych i cywilizacyjnych. Rada Przedsiębiorczości apeluje również o budowanie wzmocnienia przekazu, że zdrowie społeczeństwa jest inwestycją, a nie kosztem. Dzięki inwestycji w zdrowie publiczne zachowamy bezpieczeństwo zdrowotne obywateli, a to przełoży się na sprawne funkcjonowanie i rozwój państwa.
